Prof. Jan Grabowski jest znany głównie z manipulowania cytatami oraz wymyślania statystyk o liczbie Żydów rzekomo zabitych przez Polaków. Mimo to, z wielką ciekawością sięgnąłem po jego książkę "Na posterunku". I pozytywnie się zaskoczyłem. Nie wiem, w których fragmentach Grabowski dokonał fałszerstw i manipulacji, ale przytoczył niezwykle ciekawe przypadki ludzkich losów z czasów okupacji. Pokazał zarówno zdeprawowanych niemieckich kolaborantów jak i postacie niejednoznaczne. Bywało bowiem, że polscy policjanci zaangażowani w prace podziemia jednocześnie brali udział w eksterminacji Żydów. Czasem miało to formę odstrzeliwania wałęsających się po okolicy uciekinierów z gett, których obecność mogła sprowokować niemieckie ekspedycje pacyfikacyjne. Zdarzało się, że policjant zabijał Żyda, który odgrażał się, że ujawni Niemcom, kto go ukrywał. Były też przypadki, gdy w polowanie na Żydów angażowali się policjanci jednocześnie osobiście chroniący zaprzyjaźnionych "Polaków wyznania mojżeszowego". Dodajmy do tego dużą korupcję wśród "granatowych", ich udział w szmuglu żywności do gett, a także historie, w których polskich policjant pomagał co ładniejszej Żydówce, bo mu się podobała... Książka Grabowskiego ma też jednak kilka poważnych wad. Rozdziały dotyczące polskich funkcjonariuszy Kripo pozostawiają niedosyt. Autor sam przyznaje, że o służbie Polaków w tej formacji "niewiele wiemy" (!). Brakuje też skali porównawczej. Nie wiemy jak reprezentatywne były opisywane przez autora postawy polskich policjantów. Czasem Grabowski sam sobie przeczy - raz pisze o powszechnym udziale polskich policjantów w strzelaniu do Żydów podczas likwidacji getta krakowskiego, by później przytoczyć relację mówiącą, że strzelało tam "trzech lub może czterech" polskich policjantów, a pozostali przymykali oczy na ucieczki Żydów przez kordon odcinający getto. Nieco żenująca jest też próba zrobienia przez Grabowskiego z Ochotniczych Straży Pożarnej, krwiożerczych, antyżydowskich ludobójców - istnego polskiego SS :)
Jan Grabowski
Na posterunku. Udział polskiej policji granatowej i kryminalnej w zagładzie Żydów
Wydawnictwo Czarne
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz